Rampenbestrijdingsplan Hoogwater 2022-2025
Het rampbestrijdingsplan (RBP) Hoogwater 2022-2025 is vanaf deze week van kracht. In het RBP wordt beschreven hoe de hulpdiensten met elkaar samenwerken bij hoogwater van de Maas of van de zijrivieren en beken. De veiligheidsregio’s zijn er om Limburg zo veilig mogelijk te maken en houden. Voor een aantal veiligheidsrisico’s stellen ze zogenoemde ‘rampbestrijdingsplannen’ op, waarin (samen)werkafspraken staan tussen de hulpdiensten. In het rampbestrijdingsplan staat beschreven wie, wanneer, welke stappen neemt of mág nemen. Bij (dreigend) hoogwater moet immers direct duidelijk zijn wat hulpdiensten allemaal moeten doen om mensen en dieren in veiligheid te brengen.
Vroegtijdig geactualiseerd
De nieuwste versie van het RBP is samengesteld door beide Limburgse veiligheidsregio’s in samenspraak met gemeenten, Rijkswaterstaat en Waterschap Limburg. De wet schrijft voor dat het rampbestrijdingsplan in ieder geval één keer per drie jaar wordt geüpdatet. Als de situatie daarom vraagt, worden de plannen al eerder aangescherpt. Het voorgaande Rampbestrijdingsplan, toen nog Hoogwater Maas 2020-2023 geheten, had nog een looptijd van één jaar. Desondanks is het rampbestrijdingsplan nu vroegtijdig geactualiseerd, zodat de eerste leerpunten van de hoogwatercrisis van 2021 in het rampbestrijdingsplan konden worden verwerkt. Op deze manier zijn de crisisorganisaties het komende hoogwaterseizoen beter voorbereid op een dergelijke situatie. Het rampbestrijdingsplan zal jaarlijks worden bijgewerkt. Op die manier kan voorafgaand aan ieder hoogwaterseizoen een geactualiseerd rampbestrijdingsplan worden gepresenteerd.
Vaststelling door veiligheidsregio’s
De algemeen besturen van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg en Veiligheidsregio Limburg-Noord hebben deze nieuwste versie van het RBP onlangs vastgesteld. Voorafgaand aan deze vaststelling heeft het RBP ter inzage gelegen voor inwoners van Limburg. Hierop zijn door drie verschillende rechtspersonen zienswijzen ingediend. Deze zienswijzen zijn nadrukkelijk meegewogen bij de uiteindelijke besluitvorming.
Hoogwatercrisis 2021
De inzet van de betrokken hulpdiensten tijdens de hoogwatercrisis van 2021 is in opdracht van Waterschap Limburg, Veiligheidsregio Limburg-Noord en Veiligheidsregio Zuid-Limburg geëvalueerd door het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement (COT). Er is geconcludeerd dat veel zaken goed zijn gegaan, maar dat er ook een aantal leerpunten zijn, zoals het in planvorming voorbereiden van hoogwater op de zijrivieren en beken.
De voornaamste wijziging in deze nieuwe versie van het RBP is dat het rampbestrijdingsplan Hoogwater Maas is verbreed naar een Rampbestrijdingsplan Hoogwater Limburg, waarin ook de meest risicovolle beken en zijrivieren in Limburg zijn meegenomen. Waterschap Limburg heeft in kaart gebracht welke zijrivieren de grootste kans hebben om voor wateroverlast te zorgen. Er zijn nu afspraken gemaakt over het informeren, alarmeren en opschalen in geval het waterpeil van die rivieren en beken fors stijgt. Tevens is vastgelegd hoe te handelen wanneer een bepaald waterpeil dreigt te worden bereikt.
Ook is nadrukkelijk gekeken naar de samenhang tussen hoogwater op de zijrivieren én een hoge waterstand van de Maas. Daarbij is er ook meer aandacht voor het scenario van het falen van een primaire waterkering, bijvoorbeeld een dijkdoorbraak. Dit was één van de leerpunten die bij de hoogwatercrisis in 2021 naar voren kwam, toen er enige tijd sprake leek van een dijkdoorbraak in Voulwames. Ook is het proces rond burgerparticipatie omschreven in het RBP.