“We oefenen met alle hulpdiensten samen, zodat we goed op elkaar ingespeeld zijn als er iets gebeurt.”

“Natuurlijk zijn hulpdiensten zoals brandweer, ambulance en politie al goed opgeleid binnen hun eigen vakgebied”, begint Daniël. “Maar bij een ramp of grotere ongevallen werk je ook samen met andere hulpverleners. Je moet dan goed op elkaar ingespeeld zijn en kennis hebben van elkaars werkwijzen. Juist daarom moet je samen oefenen. Als er dan echt iets gebeurt, kun je snel en veilig in actie komen zonder dat er misverstanden ontstaan.” 

Goed voorbereid zijn
Naast een ongeval op Chemelot zijn er in Zuid-Limburg meer scenario’s die regelmatig geoefend moeten worden. Daniël: “Denk aan hoogwater. Of een ongeval op Maastricht Aachen Airport. Dat zijn specifieke situaties waar wij op voorbereid moeten zijn. Samen met mijn collega’s maak ik trainingsprogramma’s om de verschillende crisisteams te trainen. De ene keer oefenen we een ongeval met een vliegtuig of trein. De andere keer doen we net alsof er op Chemelot iets gebeurt waarbij gevaarlijke stoffen vrijkomen. Als dat nodig is vragen we ook andere organisaties om met ons mee te oefenen, zoals Rijkswaterstaat, het waterschap of ProRail.”

Opschalen volgens GRIP
Bij een groter ongeval of een ramp wordt er opgeschaald. Opschalen betekent dat er meer hulpverleners en specialisten opgeroepen worden als een ongeval ingewikkelder of gevaarlijker wordt. Dat opschalen gebeurt via de zogenaamde GRIP-structuur. De afkorting GRIP staat voor Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdings Procedure. GRIP-1 is de eerste stap. Is er sprake van een GRIP-1 situatie op Chemelot? Dan roept de bedrijfsbrandweer van Chemelot de hulp in van andere hulpdiensten die op de plek van het ongeval komen helpen.

Regionaal Operationeel Team (ROT)
GRIP-2 is één stap hoger dan GRIP-1. Bij een GRIP-2 situatie worden niet alleen teams opgeroepen die op locatie hulp verlenen, maar ook het zogenaamde Regionaal Operationeel Team (ROT). Daniël: “Vanuit een kantoor van de Veiligheidsregio ondersteunt het ROT de andere teams op allerlei manieren. Bijvoorbeeld met communicatie naar de pers en andere doelgroepen. Maar ook door contact te zoeken met bijvoorbeeld scholen, bejaardenhuizen of ziekenhuizen voor een eventuele ontruiming. Of door meetploegen op pad te sturen om de concentratie van gevaarlijke stoffen op bepaalde plekken te meten.”

Ontstaan er bij een ongeval of ramp moeilijke vraagstukken waarbij een burgemeester kan helpen, dan wordt er opgeschaald naar GRIP-3 of GRIP-4. Lees meer over opschalen op de website.

Continu oefenen
Naast de oefeningen op Chemelot worden ook andere typen ongevallen en rampen geoefend en getraind. Daniël: “Bij het oefenen van een GRIP-2 opschaling ben je in 2 dagen met zo’n 200 man bezig. Maar we oefenen ook in kleinere groepen en andere GRIP-situaties. Ook organiseren we themadagen en presentaties om extra aandacht te besteden aan belangrijke onderwerpen. En we zetten e-learningprogramma’s in. Eigenlijk zijn we het hele jaar door met oefenen bezig.” 

Neem veiligheid serieus
Als je de eerste melding krijgt van een ongeval, weet je nog niet precies wat er aan de hand is. Welke stof is er bijvoorbeeld ontsnapt? En is de concentratie van die stof gevaarlijk? Toch is het belangrijk dat omwonenden weten wat ze moeten doen als de sirene gaat. En direct de stappen volgen die op de meterkastkaart staan. Daniël: “Gaat de sirene, neem dat dan serieus en kom in actie. Als hulpverleners gaan wij altijd voor veiligheid, ondanks dat we op dat moment nog niet alles weten. Je kunt beter achteraf zeggen dat het allemaal niet nodig was geweest, dan erachter komen dat je te weinig veiligheidsmaatregelen hebt genomen.”

Heb je nog geen meterkastkaart? Download 'm hier meteen.